Preguntas frecuentes
Neste apartado dámoslles resposta ás dúbidas e preguntas máis frecuentes recibidas por parte dos nosos clientes ao longo dos anos sobre diferentes temas.
Se non atopa a resposta a algunha cuestión do seu interese ou algún aspecto non lle quedou claro, non dubide en poñerse en contacto connosco:
Teléfono: 981 676 656 • Correo electrónico: obradoiro@seivane.com.es
Afinación
A principal e máis notoria é a fonte sonora que levan implícita cada un no seu nome.
O chión de palleta produce un son intenso que se caracteriza polas disonancias coas notas próximas producidas polo punteiro xa que está afinado na quinta deste.
O de pallón produce un son moito máis suave e melódico. Está tamén afinado na quinta do punteiro pero unha oitava máis grave, o que produce un intervalo de cuarta xusta descendente con respecto á tónica que reduce ao mínimo as disonancias. Este chión foi introducido no mercado polo Obradoiro de Gaitas Seivane na década dos 80, despois de longos estudos e experimentacións.
Porque esta nota está afinada pola escala natural para que harmonice co ronco (tónica) e o chión (dominante). Para conseguir unha afinación temperada, hai que probar coas posicións 1 ou 2 (ver apartado dixitación).
Aparte de cambiar o punteiro, necesítase engadir un terzo (Dó–Si b) no ronco e unha copa de ronqueta especial, mantendo os pallóns de Dó.
Para solucionar este problema, pode quentar paulatina e suavemente o punteiro ou utilizar unha palleta máis aguda. Tamén pode enrolar fío sobre as pas da palleta. Ver “Un truco moi bo na sección de ideas básicas sobre o retoque da palleta”.
Tapando todos os buratos tonais do punteiro agás o correspondente ao maimiño da man dereita, a nota resultante correspóndese coa tonalidade da gaita.
Si, sempre que teña en conta as desviacións necesarias para a afinación natural da gaita. Se afina todas as notas a centro de escala, conseguirá a escala temperada co que os roncos non afinarán co punteiro. (Véxanse as preguntas números 3 e 12).
Existe un artigo de Carlos Real, Manuel Fernández e Xesús Vaamonde ao respecto que se titula “La afinación de la Gaita Galega, ¿escala natural ou escala temperada?”. Pode atopalo en www.arrakis.es/~jpresedo/afinacion.htm ou no portal web da Asociación de gaiteiros Galegos www.gaiteirosgalegos.com
Evidentemente, non. Cada tonalidade de punteiro ha de levar unha palleta elaborada para ela. En xeral, canto máis grave é o ton, máis grande será a palleta. Como referencia, unha palleta para un punteiro de Dó mide entre 34 e 35 milímetros de lonxitude.
A palleta ha de contar con certa humidade para comportarse e funcionar correctamente, pero esta humidade non ten por que ser de base alcohólica. Algúns gaiteiros levan botes de auga clorada para proporcionar esa humidade con garantía de hixiene, sobre todo se son os responsables de probar máis dun punteiro. Se vive nunha zona de clima morno, a humidade requirida pode conseguirse simplemente co fluxo de aire dos dez primeiros minutos de utilización do instrumento.
Comece polo punteiro. Afine perfectamente a tónica e siga as instrucións de afinación e compensación da escala que atopará na sección ‘Ideas básicas de retoque da palleta’. Unha vez afinado, introduza o punteiro na buxa, infle o fol e proceda a afinar o ronco tapando a ronqueta e o chión se os houbese. A afinación do ronco realízase por comparación tonal coa tónica do punteiro. Se non sabe inicialmente se o ronco está alto ou baixo, ábrao ou pécheo completamente para asegurarse que está grave ou agudo respectivamente con respecto á tónica do punteiro. Despois vaia variando a súa lonxitude mediante os espigos ata que casen perfectamente os harmónicos do ronco coa tónica do punteiro. Proceda de igual forma coa ronqueta. A operativa é a mesma para o chión coa advertencia de que a nota de comparación ha de ser aquela para a que foi construído.
Despois desta afinación inicial é conveniente tocar un anaco e retocala se é necesario.
Se nunca afinou unha gaita, é recomendable, en relación cos bordóns, que comece polo chión ou a ronqueta se os houbese, pois nestes dous tubos sonoros aprécianse mellor as posibles diferenzas cos harmónicos do punteiro.
O tempero é a correcta coordinación da presión do fol en todo momento axustándoa ás necesidades dos tubos sonoros para unha afinación correcta. O brazo é o responsable de que esta presión sempre sexa constante, estéase ou non insuflando aire no fol. Isto quere dicir que, cando se introduce aire polo soprete, o brazo ha de compensar o aumento de presión exercido polos pulmóns cun aperte menor e viceversa.
É admisible como solución de compromiso ou para conseguir un efecto determinado nun momento puntual. Non obstante, é mellor utilizar unha palleta axeitada e axustala ao punteiro do modo que se explica no apartado ‘Ideas básicas sobre o retoque da palleta’.
Entrega e transporte
Depende do modelo elixido e dos extras que se desexen pero, por termo medio, é de aproximadamente tres meses.
Todas as gaitas saen do Obradoiro de Gaitas Seivane nun estoxo, encaixado nunha embalaxe de cartón, feito á medida.
Mantemento
Retire, en primeiro lugar, todos os compoñentes das súas buxas, agás o soprete, e tapóneas ben con cortizas de modo que non deixen saír o aire. A continuación, inche totalmente o fol e oprímao co brazo. Se observa unha diminución excesiva do seu volume nun curto período de tempo, é síntoma de que a perda existe.
Cunha limpeza en seco, nunha tinturería.
Si, pero con coidado de non tocar a madeira; tamén se pode utilizar a baeta específica para a limpeza da prata, que se entrega coa gaita.
O mellor é Seibo, un produto elaborado polo Obradoiro de Gaitas Seivane. Non obstante, pode utilizarse tamén o sebo de año ou cabrito.
Non é aconsellable porque rematará secándoas e endurecéndoas. Use Seibo, ou sebo de año ou cabrito.
Retire todos os tubos das súas buxas e tápeas perfectamente con cortizas. Abra unha delas e introduza no fol unha pequena cantidade de aceite de pata de boi e tápea de novo. Distribúa uniformemente o aceite polas paredes internas do fol fregando unha contra a outra dende o exterior. Elimine o exceso de aceite e infle o fol a tope volvendo tapar ben todas as buxas con cortizas. Déixeo así unha noite e comprobe se as perdas desapareceron.
O aceite de pata de boi foi sempre utilizado por curtidores e albardeiros para suavizar as peles e tapar os seus poros. Pode atoparse nos seus establecementos.
O mellor é desmontar a gaita completamente para que, na medida do posible, as cortizas recuperen a súa elasticidade inicial. Retire as palletas e pallóns e procure ventilar o fol para secar ben o seu interior. Unha vez que se asegure que non hai humidade, envolva as pezas por separado para evitar que se raien e gárdeas no seu estoxo protector.
Outras
O Obradoiro de Gaitas Seivane non quere facer gaitas aneladas en marfil porque este está incluído na Convención sobre o comercio internacional de especies da fauna e da flora salvaxes en ameaza de extinción, que reúne a 160 estados e agrupa nos seus anexos ao redor de 25.000 especies vexetais e 5.000 especies animais. Pode utilizarse un sucedáneo (marfil sintético).
Aconsellamos unha gaita de granadillo, porque a madeira de buxo é máis sensible aos climas extremos. Non quere dicir que non poida ter unha gaita de buxo en Madrid, sendo escrupuloso co coidado e o mantemento, pero quizais o granadillo ou cocobolo poidan ir mellor.
Si, pódese visitar o taller, pero, sempre, logo de cita concertada por correo electrónico ou teléfono (ver todas indicacións de apartado de contacto). Tamén se poden encargar as gaitas acudindo persoalmente ao Obradoiro de Gaitas Seivane.
É necesario avisar con 15 días de antelación e poden vir un máximo de 30 persoas.
Si, é posible personalizar a gaita cun nome, apelidos ou nome artístico. No caso do debuxo, é necesario que estea en formato dixital, preferiblemente vectorial.
Si, sempre que a madeira cumpra os requisitos e o nivel de calidade que nós esiximos.
